Kansen

Blog college 8 december 2020

Ik kan wel zeggen dat deze avond voor mij inspirerend was. Misschien wel het meest inspirerend sinds ik weer met de PABO begonnen ben. Helaas zijn er door de corona maatregelen geen fysieke lessen meer en is vrijwel alles online. Daardoor mis ik soms wel de connectie met medestudenten en docenten. Een gesprekje, even sparren over de opdrachten of simpelweg je frustraties spuien. Zo fijn dat ik dit deze avond wel weer heb mogen ervaren. 

Als huiswerkopdracht moesten wij naar de eerste aflevering van de documentaire Klassen kijken. ''Een documentserie over de strijd voor gelijke kansen in het onderwijs. Sarah Sylbing en Eshter Gould volgen achtstegroepers vlak voor het eindadvies voor de middelbare school. Sommige kinderen worstelen met hun thuissituatie, anderen gaan gebukt onder prestatiedrang. Gelukkig zijn er zeer betrokken leraren, de mentor, de bestuurder en de weterhouder. Maar is dit ook genoeg?'' Na het lezen van deze inleiding bekijk ik de aflevering. Al in de eerste 10 minuten zie en hoor ik dingen die herkenbaar zijn en hoe meer tijd er in de aflevering verstrijkt, des te meer word ik met met mijzelf en mijn eigen handelen geconfronteerd. Herinneringen aan mijn eigen jeugd, naar mijn tijd in groep 8, maar zeker ook als mijn rol als leerkracht. 'Hoe denk ik hierover', 'wat doe ik hier zelf als leerkracht mee in mijn klas en op school' en 'beoordeel ik kinderen misschien zelf ook wel eens te veel op 'niveau'.

Al met al genoeg stof tot nadenken. Ik ben benieuwd hoe mijn medestudenten na deze aflevering hebben gekeken.  Die zelfde avond heb ik college en gaan wij in break-out groepjes de aflevering na bespreken. Het gesprek komt al gauw op gang. Verbazing over het grote verschil van de gegeven adviezen. Verwondering over hoe sommige 'medecollega's' lesgeven/kijk op het onderwijs hebben. Bewondering voor de mensen die strijden voor kansengelijkheid. Onderzoekend hoe dit op onze stagescholen er aan toe gaat. En natuurlijk niet te vergeten de verhalen van de kinderen die in deze documentaire zo treffend en soms ook zo verdrietig in beeld gebracht zijn. Vooral dit laatste blijft in mijn hoofd rondspoken.

Gianny de jongen die van zijn juf een lager advies kreeg dan zijn hogere Cito score aangaf. Ik zie en voel zijn frustraties en machteloosheid. Maar ik zie ook een jongen die opzoek is naar waardering en veiligheid. Hij lijkt dit gevoel bij meester Thijs te vinden, maar dit lijkt soms ook lastig voor Gianny te zijn. Is er misschien nog meer met Gianny aan de hand? En dan Anyssa, het elfjarige meisje dat bij haar opa en oma woont. Het meisje wat naar alle waarschijnlijkheid misschien wel meer heeft meegemaakt dan menig volwassene. Juf Jolanda die met man en macht probeert Anyssa tot leren te krijgen en hoopt dat Anyssa zelf ook inziet dat dit het 'beste' voor haar is. Maar kunnen Gianny en Anyssa wel zien dat dit het beste voor hen is. Als ik die vraag met ja of nee moet beantwoorden dan zeg ik nee. Deze kinderen hebben als allereerste de basisbehoeften van het leven nodig. Naar mijn mening de bouwenstenen om verder tot leven en dus tot leren te komen. Ik denk hierbij aan de piramide van Maslow. De piramide van Abraham Maslow is een motivatie-theorie die uit vijf fases bestaat. Maslow rangschikte de volgens hem universele behoeften van de mens. De laagste niveaus van de piramide bestaan uit de meeste noodzakelijke behoeften, terwijl de meest complexe behoeften bovenaan de piramide staan. Volgens zijn theorie zou de mens pas naar de complexe behoeften gaan als de lager geplaatsten behoeften voldaan zijn. 

Voor nu weer even terug naar de praktijk, de klas, de kinderen want dat is de echte realiteit. Hoe zou jij als leerkracht naar deze kinderen kijken? Zou je kijken waar bepaald gedrag vandaan komt? Zou jij deze kinderen vragen wat er aan de hand is? Wil jij weten waarom ze de dingen doen zoals ze doen? Kijk jij achter de 'maskers'? Met welke bril zou jij naar deze kinderen kijken? Wat kan jij als leerkracht betekenen? En wat beslis je dan? Persoonlijk zijn deze vragen voor mij de essentie waarom ik het vak als leerkracht zo mooi vindt en waarom ik al 14 jaar in het speciaal onderwijs werk. Hopend dat ik net als meester Thijs en juf Jolanda net dat ene verschil wel kan maken!

Bronnen:

Klassen (2020, 30 november) Waar je wieg staat [Televisie-uitzending] Hilversum: Human. Geraadpleegd op 8 december 2020, https://www.human.nl/klassen/kijk/afleveringen/aflevering-1.html

NPO start (2020, 30 november) Klassen Hilversum: Human. Geraadpleegd op 8 december 2020, Klassen gemist? Start met kijken op NPO Start

Website NOG (2020, 30 juli) Wat is de invloed van de piramide van Maslow op het onderwijs ThiemeMeulenhoff, mens en samenleving, talentontwikkeling. Geraadpleegd op 22 december 2020, Wat is de invloed van de piramide van Maslov op het onderwijs? (nationaleonderwijsgids.nl)

Website Wikipedia (2006, 27 oktober) Piramide van Maslow. Geraadpleegd op 22 december 2020, Piramide van Maslow - Wikipedia

Website Natascha Bauwens (2019, 14 november) Piramide van Maslow en het vervullen van onze behoeften. Geraadpleegd op 22 december 2020, De Piramide van Maslow en het vervullen van behoeften (nataschabauwens.nl)